Przedawnienie pożyczki – kiedy dług ulega przedawnieniu? Sprawdź, czym jest przedawnienie roszczeń z umowy kredytu lub pożyczki!

Przedawnienie pożyczki – co to jest? Najprościej mówiąc, jest to termin ważności umowy pożyczki ratalnej lub kredytu szczegółowo określony w Kodeksie cywilnym (kc). Jeśli spłata zobowiązania nie nastąpi zgodnie z harmonogramem, zgodnie z artykułem 117 kc wymagalność roszczenia po upływie określonego czasu staje się przedawniona. Jaki okres i przesłanki muszą zaistnieć, aby pożyczkobiorca mógł odmówić uregulowania długu? Czy warto czekać na przedawnienie? Sprawdź, jak oblicza się czas przeterminowania kredytu i co może zrobić wierzyciel, aby zapobiec przedawnieniu należności!

Przedawnienie pożyczki lub kredytu – brak wymagalności roszczenia

Każdy zaciągnięty kredyt powinien zostać spłacony wraz z odsetkami. W przypadku pożyczki ratalnej spłata odbywa się w ratach wynikających z umowy. Każdy brak zapłaty może skutkować konsekwencjami dla pożyczkobiorcy, takimi jak:

• wezwania do zapłaty;
• dodatkowe odsetki ustawowe;
• negatywne wpisy w rejestrach dłużników (KRD, BIG lub BIK);
• wypowiedzenie umowy kredytowej.

Termin spłaty zobowiązania, całkowita kwota pożyczki i warunki kredytu muszą być szczegółowo określone w podpisanej przez obie strony umowie. Dlaczego zatem możliwe jest przeterminowanie długu?

Przepisy prawne dotyczące przedawnienia długów

Instytucję przedawnienia reguluje Kodeks cywilny w artykule 117 § 2. Zgodnie z prawem dłużnik może uchylić się od spłaty zadłużenia po upływie okresu przeterminowania. Konsument, do którego odnosi się roszczenie, może oczywiście zrzec się prawa do skorzystania z zarzutu przedawnienia. W związku z pozbawieniem ważności długu staje się on tak zwanym zobowiązaniem naturalnym. Co to oznacza? Umowa pożyczki nie zostaje rozwiązana, jednak spłata długu jest już wyłącznie dobrą wolą pożyczkobiorcy. W takiej sytuacji dłużnik jest zwolniony z obowiązku uregulowania długu i nie musi zrealizować warunków umowy.

Zobowiązanie w postaci kredytu i pożyczki – różnice prawne

Zarówno kredyt, jak i pożyczka pozabankowa lub prywatna są regulowane przez przepisy prawa cywilnego. Świadczenia pieniężne są przekazywane na rzecz dłużnika na określony czas. Termin spłaty zobowiązania oznacza czas, do którego pożyczkodawca powinien odzyskać swoje pieniądze wraz z odsetkami umownymi za użyczenie swoich środków finansowych. Zasady udzielania kredytu reguluje treść art. 69 ust. 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o prawie bankowym. Rozstrzyganie sporów wynikających z umowy kredytu od osób prywatnych i firm pozabankowych precyzuje art. 720 kc.

Kiedy zobowiązanie ulega przedawnieniu?

Okres przeterminowania długu zależy przede wszystkim od rodzaju zobowiązania. Okres liczony od dnia wymagalności danego zobowiązania do przeterminowania będzie różnił się między długiem wynikającym z kredytu bankowego a pożyczki od osoby fizycznej. Jeszcze innymi prawami rządzą się roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przedawnienie pożyczki lub kredytu jest skomplikowane, dlatego postaramy się jak najprościej wyjaśnić to zagadnienie i rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące biegu terminu przedawnienia i przesłanek, które muszą zaistnieć.

Kodeks cywilny

Zgodnie z art. 118 kc o terminach przedawnienia: „Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec okresu przeterminowania przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata”. Sprawdźmy, co to oznacza w praktyce!

Przedawnienie pożyczki lub kredytu – kiedy następuje?

W przypadku roszczeń bankowych i firm pożyczkowych stosuje się trzyletni termin przedawnienia. Dzieje się tak ze względu na to, że finansowania udziela przedsiębiorstwo. Okres liczony jest od dnia, w którym powstaje wymagalność danego zadłużenia. W związku z tym, że kredyty zazwyczaj spłacane są w nawet kilkudziesięciu ratach, bieg terminu przedawnienia będzie rozpoczynał się od każdej z rat osobno. Pozbawienie ważności każdej raty pożyczki następuje więc po trzech latach terminu płatności danej raty (na koniec roku kalendarzowego).

Przedawnienie roszczeń umowy pożyczkowej od osoby prywatnej

Jeśli kredyt został otrzymany na warunkach umowy zawartej między dwoma osobami fizycznymi, termin trzech lat nie znajduje zastosowania. Przeterminowanie pożyczki od osoby prywatnej wymaga aż 6-letniego biegu przedawnienia zobowiązań. Dotyczy to wszystkich kredytodawców, którzy nie prowadzą zarejestrowanej działalności w zakresie finansowania i pożyczania pieniędzy na procent.

Przedawnienie kredytu hipotecznego – czy to możliwe?

Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku kredytu hipotecznego. W przypadku roszczeń zabezpieczonych hipoteką nie następuje przeterminowanie kredytu. Dlaczego? Zgodnie z art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece: „Przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej”. Osoba mająca zaległość z tytułu kredytu, czy pożyczki hipotecznej jest tak zwanym dłużnikiem rzeczowym i odpowiada zabezpieczonym majątkiem za niespłacone długi.

Przerwanie biegu przedawnienia roszczeń

Czas potrzebny do możliwości skorzystania z opcji przeterminowania długu biegnie nie od momentu zawarcia umowy, ale od terminu, w którym powinna nastąpić spłata kredytu. Bieg terminu przedawnienia może jednak zostać przerwany. W takim przypadku naliczanie rozpocznie się od nowa. Aby doszło do wstrzymania biegu przedawnienia długu, muszą zaistnieć określone zdarzenia prawne, takie jak:

• rozpoczęcie czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw, lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym;
• uznanie roszczenia przez dłużnika;
• wszczęcie mediacji.

Kto musi pilnować terminu przedawnienia pożyczki?

Dłużnik nie musi sam występować o uznanie przeterminowania zadłużeń. Aktualnie w przypadku każdej skierowanej sprawy do sądu, zarzut przedawnienia musi być z urzędu zweryfikowany w postępowaniu sądowym. Jeśli sąd uzna, że doszło do pozbawienia ważności, pozywający wierzyciel będzie musiał nie tylko opłacić koszta sądowe, ale również utraci możliwość dochodzenia swoich należności.

Wyjątki

Sąd w nielicznych przypadkach może jednak nie uwzględnić upływu odpowiedniego terminu pozbawienia ważności długu. Analizie ulegają nie tylko interesy obu stron, ale również względy słuszności i szczegółowe informacje każdego przypadku. Automatyczne badanie ewentualnego przedawnienia przez sąd dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy zobowiązanym do zapłaty jest osoba fizyczna. Gdy długi dotyczą przedsiębiorców lub firm, nadal muszą oni sami podnieść w sądzie zarzut przeterminowania.

Wiesz już, jak liczy się okres przedawnienia i jaki czas musi upłynąć od momentu powstania konieczności spłaty długu. Pamiętaj jednak, że zawsze warto spłacać swoje zobowiązania regularnie i nie dopuszczać do ich windykacji. Wierzyciel łatwo może przerywać bieg przedawnienia, dlatego bardzo rzadko dochodzi do faktycznie umorzenia należności. Po więcej treściwej wiedzy o kredytach zapraszamy do naszych pozostałych artykułów!